เมนู

[ทีฑนิกาย 34 สูตร]


บรรดานิกายทั้ง 5 นั้น ทีฆนิกายเป็นไฉน ? พระสูตร 34 สูตร
มีพรหมชาลสูตรเป็นต้น สงเคราะห์ (รวบรวม) เป็น 3 วรรค ชื่อทีฆนิกาย.
นิกายใดมีพระสูตร 34 สูตรถ้วน
สงเคราะห์เป็น 3 วรรค , นิกายแรกนี้ อนุโลม
ตามเนื้อความ ชื่อว่าทีฑนิกาย.

ก็เพราะเหตุไร นิกายนี้ ท่านจึงเรียกว่า ทีฆนิกาย ? เพราะเป็นที่
ประชุม และเป็นที่รวมแห่งพระสูตรทั้งหลายที่มีขนาดยาว. จริงอยู่ ที่ประชุม
และที่รวมท่านเรียกว่า นิกาย ก็ในข้อที่นิกายศัพท์ เป็นศัพท์บอกความประชุม
และความรวมนี้ มีอุทาหรณ์ที่ควรสาธกทั้งทางศาสนาทั้งทางโลก มีอาทิอย่างนี้
ว่า ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ! เราย่อมไม่เล็งเห็นแม้ซึ่งหมู่อันหนึ่งอื่น ซึ่งงดงาม
เหมือนหมู่สัตว์ดิรัจฉานนี้ คือหมู่ปลวก หมู่สัตว์เล็ก ๆ นะภิกษุทั้งหลาย !
บัณฑิตพึงทราบพจนารถ (ความหมายของคำ) ในความที่นิกายทั้ง 4 แม้ที่เหลือ
ชื่อว่านิกาย ด้วยประการฉะนี้

[มัชฌิมนิกายมี 152 สูตร]


มัชฌิมนิกายเป็นไฉน? พระสูตร 152 สูตร มีมูลปริยายสูตรเป็นต้น
สงเคราะห์เป็น 15 วรรค ซึ่งมีขนาดปานกลาง ชื่อมัชฌิมนิกาย.
นิกายที่มีพระสูตร 152 สูตร จัดเป็น
15 วรรค ชื่อว่ามัชฌิมนิกาย.

[สังยุตตนิกายมี 7,762 สูตร]


สังยุตตนิกายเป็นไฉน ? พระสูตร 7,762 สูตร มีโอฑตรณสูตร
เป็นต้น ตั้งอยู่ด้วยอำนาจแห่งสังยุตมีเทวดาสังยุตเป็นต้น ชื่อสังยุตตนิกาย.